0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Ankara 25. Yönetim Mahkemesi, Yargıtay ve Danıştay üyelerine 15 bin lira artırım getiren maddeyi, Anayasa’da belirtilen hukuk devleti, yargı bağımsızlığı ve eşitlik unsurları ile çalışma barışının sağlanması kuralına alışılmamış olduğu gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) taşıdı. Yüksek yargı üyelerine artırım getiren düzenleme için son kelamı AYM söyleyecek.

MSB reddetti

Cumhurbaşkanlığı seçimlerinden 1.5 ay evvel TBMM’den geçirdiği ve Yargıtay ve Danıştay üyelerinin maaşını Anayasa Mahkemesi üyeleriyle eşitleyen yasa 1. Sınıf hakim ve savcılar ortasında reaksiyona neden olmuştu. AKP’nin sunduğu teklifin yasalaşmasının akabinde Kara Kuvvetleri Komutanlığı Hukuk Hizmetleri Lideri Hakim Albay Mehmet Yüzbaşıoğlu, Ulusal Savunma Bakanlığı (MSB) Maliye Daire Başkanlığına başvurarak, maaşının Yargıtay ve Danıştay üyeleri için belirlenen ek gösterge ve ek tazminat oranı üzerinden hesaplanarak ödenmesini talep etti. Lakin Bakanlık Maliye Daire Başkanlığı bu talebi reddetti.

“Kazanılmış hak”

Bunun üzerine Yüzbaşıoğlu, avukatı aracılığıyla Bakanlığın bu sürecinin iptali istemiyle MSB aleyhine dava açtı. Davaya bakan Ankara 25. Yönetim Mahkemesi de kelam konusu düzenlemenin Anayasa’ya ters olduğuna karar vererek, yasanın iptali için AYM’ye başvurdu. Mahkeme kararında, davacı Yüzbaşıoğlu’nun, Danıştay yahut Yargıtay üyeliğine seçilme yeterliliğini haiz olduğu ve kelam konusu yasal düzenlemeden evvel Danıştay ve Yargıtay üyeleriyle tıpkı mali haklara sahip olduğuna dikkat çekilerek, “Bu durumda, davacının itiraza mevzu yasal düzenleme öncesinde Danıştay ve Yargıtay üyeleriyle tıpkı mali haklara sahip olma noktasında kazanılmış hakkının bulunduğu kuşkusuzdur” denildi.

“Yargı bağımsızlığı” vurgusu

Yüzbaşıoğlu ve onunla birebir durumda olan 1. sınıf hakim ve savcıların Yargıtay ve Danıştay üyeliğine seçilmeleri konusundaki takdirin HSK’da olduğu, bu bireylerin seçilmeyişinde kendilerinden kaynaklı bir eksik bulunmadığı anlatılan kararda, yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı konusunda kıymetli tespitlere yer verildi. Kararda, mahkemelerin bağımsızlığının, çoklukla yargıçların bağımsızlığı kavramı ile eş manalı kullanıldığı ve birinin başkasının nedeni ve doğal sonucu olarak anlaşıldığına vurgu yapılarak, “Hâkimlerin misyonlarına ait bağımsızlığı, onlara tanınan bir ayrıcalık olmayıp, bunun gayesi adaletin dolaylı dolaysız her türlü tesir, baskı, yönlendirme ve kuşkudan uzak dağıtılacağı yolundaki itimat ve inancı yerleştirmektir. (…) Yargının bağımsızlığı konusunda düzenlemeler yapılırken, yargıçların yargı içi ve dışı her türlü tesir ve kuşkudan uzak karar vermeleri şartlarının hazırlanması kadar, tarafların ve toplumun yargıya olan inancının sağlanmasına da itina gösterilmelidir. Yargıçlar, hâkimliğin gerektirdiği her türlü yüksek nitelikleri taşısalar bile kamu vicdanında tarafsızlıkları ve bağımsızlıkları konusunda kuşku uyandıracak düzenlemelerden kaçınılmalıdır” denildi.

Yasa koyucu prensiplere uygun davranmalı

Hakim ve savcılara, rastgele bir baskının, tesirin yapılması kadar “yapılabilme mümkünlüğünün da” yargı bağımsızlığını zedeleyeceği anlatılan kararda, “Anayasa ile teminat altına alınan, yargıçların bağımsızlığı, hâkimlik ve savcılık teminatı prensipleri, demokratik hukuk devletinin olmazsa olmazı yargı erkinin nüfuz ve prestijini muhafazayı öngörürken, yasa koyucunun da birebir unsurlara ve muhafazaya uygun davranması gerekir” sözleri kullanıldı.

“Çalışma barışını bozabilir”

Kararda, itiraz edilen yasal düzenlemenin, yüksek mahkemeler ortasındaki mali eşitliği sağlamaya yönelik olarak gerekçelendirildiği anımsatılarak, şöyle denildi:

“Kazanılmış haklar ihlal edildi”

İtiraza husus yasal düzenleme öncesinde, eşitlik prensibine uygun olarak Yargıtay yahut Danıştay üyeliğine seçilme yeterliliğini haiz davacı pozisyonundaki şahıslar ile Danıştay ve Yargıtay üyeliğine seçilen şahıslar ortasında bir ayrım yapılmadığı, itiraza mevzu yasal düzenleme ile davacının ve davacıyla misal durumda olan hakim ve savcıların Danıştay ve Yargıtay üyeleriyle birebir pozisyonda olduklarına ait kazanılmış haklarının ihlal edildiği, öbür yandan yasal düzenleme ile oluşturulan eşitsizliğin makul ve haklı bir sebebe dayanmadığı, salt yargı içi idari bir tasarruf ile Yargıçlar ve Savcılar Konseyi tarafından Danıştay yahut Yargıtay üyeliğine seçilen şahıslar lehine, anılan üyeliklere seçilme yeterliliğini haiz şahıslara karşı avantajlı bir durum yaratıldığı, bu durumun da Anayasa’da belirtilen hukuk devleti, yargı bağımsızlığı ve eşitlik unsurlarına ve çalışma barışının sağlanması kuralına ters olduğu sonucuna varılmıştır”

Kaynak: T24